Böbreklerde sıvı dolu kesecikler şeklinde oluşan iyi huylu yapılardır. Genellikle tek veya çok sayıda olabilir. Basit böbrek kisti vakaları zararsızdır ve belirti vermez. Ancak bazı kistler büyüyerek ağrı, idrar yolu enfeksiyonu veya böbrek fonksiyonlarında bozulmaya yol açabilir. Polikistik böbrek hastalığında ise birçok kist böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir. Tanı ultrason veya tomografi ile konur. Tedavi gerekirse drenaj veya cerrahi uygulanır.
Böbrek Kisti Belirtileri Nelerdir?
Büyük kistler böbreğe baskı yaparak bel, sırt veya karın bölgesinde hafif veya şiddetli ağrılara neden olabilir. Kistten kaynaklanan kanamalar, idrarın pembe veya kırmızı renkte olmasına yol açabilir. Büyük böbrek kisti vakaları mesaneye baskı yaparak idrara çıkma sıklığını artırabilir. Kistin enfekte olması durumunda ateş, titreme ve idrar yaparken yanma gibi enfeksiyon belirtileri görülür.
Bazı kistler böbrek fonksiyonlarını etkileyerek kan basıncının yükselmesine neden olabilir. Çok sayıda veya büyük kistler böbreğin filtrasyon işlevini bozarak böbrek yetmezliği riskini artırabilir. Büyük kistler karnın yan tarafında veya bel bölgesinde hissedilebilecek bir kitle oluşturabilir. Eğer bu belirtilerden herhangi biri varsa, bir üroloji uzmanına başvurmak önemlidir. Özellikle tansiyon yüksekliği, idrarda kan ve ağrı gibi belirtiler ciddi sorunların habercisi olur.
Böbrek Kisti Neden Olur?
Genetik yatkınlık, böbrek kisti oluşumunda önemli bir rol oynar. Ailede böbrek kisti öyküsü bulunan kişilerde bu duruma daha sık rastlanır. Özellikle polikistik böbrek hastalığı gibi genetik hastalıklar, böbreklerde çok sayıda kistin oluşmasına yol açabilir. Yaşlanmayla birlikte böbreklerde kistlerin sayısı artabilir. 50 yaş üstü bireylerde böbrek kisti görülme oranı artar. Bu kistler genellikle iyi huyludur ve belirti vermez. Kronik böbrek hastalıkları ve bazı böbrek enfeksiyonları, böbreklerde kist oluşumuna neden olabilir. Böbreklerin zarar görmesi, sıvının birikmesine ve kistlerin oluşmasına yol açabilir.
Yüksek kan basıncı da böbreklerde kist oluşumunu artırabilen bir faktördür. Uzun süreli yüksek tansiyon, böbreklerde yapısal değişikliklere neden olabilir. Diyabet, böbreklerin zarar görmesine neden olabilir. Zamanla, bu zararlar kistlerin oluşumuna yol açabilir. Nadir olsa da, bazı böbrek kanseri türleri, kistlerle karışabilen yapılar oluşturabilir. Bu nedenle, böbreklerdeki kistlerin takibi önemlidir. Böbrek kisti genellikle belirti vermez. Ancak bazı durumlarda ağrı, kanlı idrar ya da idrar yaparken zorluk gibi semptomlar görülebilir. Bu yüzden böbrek kistlerinin takibi ve tedavisi önemlidir.
Böbrek Kisti Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Küçük ve semptom göstermeyen kistler genellikle tedavi gerektirmez. Bu tür kistler düzenli aralıklarla ultrason veya diğer görüntüleme yöntemleri ile izlenebilir. Kistin boyutunda bir değişiklik olup olmadığına bakılır. Eğer kist nedeniyle ağrı, enfeksiyon ve başka sorunlar meydana geliyorsa, ağrı kesiciler ve antibiyotik gibi ilaçlar kullanılır.
Ancak ilaçlar kistin boyutunu küçültmez, sadece semptomları hafifletir. Büyük bir kist ağrıya yol açıyorsa veya büyüdüyse, ultrason rehberliğinde iğne ile kistin içindeki sıvı boşaltılabilir. Bu, geçici bir çözüm olabilir ancak kist yeniden oluşabilir.
Eğer kist sürekli büyüyorsa veya başka komplikasyonlara neden oluyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Laparoskopik cerrahi ile kist tamamen alınabilir veya tedavi edilebilir. Transkutanöz kist drainajı, kistin sıvısının bir tüp aracılığıyla boşaltılmasını içerir. Genellikle büyük kistler için uygulanır ve komplikasyon riski taşıyan bir durumdur.
Böbrek kisti tıkanıklığa veya enfeksiyona neden oluyorsa, idrarın düzgün bir şekilde atılabilmesi için perkütan nefrostomi uygulanır. Bu, böbreğe bağlanan bir tüp aracılığıyla yapılır. Nadir durumlarda, özellikle böbrek fonksiyonları ciddi şekilde bozulmuşsa ve kist hastalığı böbrek yetmezliğine yol açmışsa, böbrek nakli gerekebilir. Tedavi yöntemlerinin seçimi, kistin tipi ve hastanın genel sağlık durumu göz önünde bulundurularak doktor tarafından belirlenir.