Korunmasız yapılan cinsel ilişkilerde vajinal, anal, oral seks yoluyla kişiden kişiye geçen vücut salgıları ile cinsel hastalıklar oluşmaktadır. Sadece cinsel ilişkilerde değil kan ve kan ürünleri nakli veya doğumda anneden bebeğe bulaşması gibi pek çok konuda tanımlanabilir.
Belirtilerin ortaya çıkma süresi çeşitli etkenlere bağlıdır. Nereden bulaştığı, virüsün türü ve hastalığın yoğunluğuna göre değişmektedir. Aynı zamanda kişinin bağışıklık sisteminin işleyişi ve gücüne bağlı olarak da yaşanan bulguların seviyesi farklılaşır.
Kişiye ve bulaşma şekline göre hastalığın tedavisi değişmektedir. Aynı zamanda erken dönemde teşhis oldukça önemlidir. Kişilerin en ufak bir şüphe duymasına sebep olacak belirti yaşaması haline üroloji uzmanına danışmalıdır. Kapsamlı tedavi planı sayesinde iyileşme sağlanması hedeflenir. Böylelikle hastalığın diğer insanlara bulaşma ihtimali önlenmiş olur.
Cinsel Hastalıklar Nelerdir?
Sperm, vajinal akıntı ve çeşitli etkenlerden dolayı ortaya çıkar. Cinsel ilişkiler, iltihap oluşumu sonucunda oluşan hastalıklar en çok bilinenler arasındadır. İstisnai olarak görülen kan ve kan materyalleri ile oluşan hastalıklar da bilinmektedir. Bazı durumlarda ise doğum sonrasında bebekte görülen cinsel hastalıklar da mevcuttur.
Cinsel hastalıklardan korunmanın en etkili yöntemi ilişkiye girerken korunmaktır. Kondom kullanılsa dahi korunmanın mümkün olmadığı bulaşan cinsel rahatsızlıklar vardır. Günümüze kadar tespit edilen 30 ve üzerinde virüs, bakteri tarafından bulaşmaktadır.
Sağlık kuruluşlarına insanların sıklıkla başvurduğu cinsel yollarla bulaşan rahatsızlıklardan bazıları şunlardır;
Hepatit B: İdrar, kan ve daha pek çok vücut sıvısı yoluyla bulaşabilir. Aşı olunarak erken dönemde hepatit B’ye karşı önlem alınabilir. Belirtiler arasında iştah kesilmesi, yorgunluk, ateş ve kusma görülebilir. Ciddi boyutlara ulaştığında ise karaciğer işlevlerinde aksaklıklar yaşanabilir. Erken dönemde teşhis edilmediği takdirde ilaç tedavisinin yerini karaciğer transferi alabilmektedir.
Bel Soğukluğu: Cinsel ilişki ertesindeki hafta içinde görülebilir. Gonore adıyla da bilinen ve idrar yolunda sorunlara sebep olan bir hastalıktır. Akıntı ve idrar yaparken yanma yaşanmaktadır. İlaç tedavisiyle iyileşme sağlanır. Belirtiler arasında ateş, akıntı ve testislerde sancı görülür.
Frengi (Sifiliz): Hastalar arasından sıklıkla görülen bir cinsel rahatsızlık çeşididir. Sifiliz olarak da bilinen ve dört aşaması olan bir hastalıktır. Birinci aşama, belirtileri ortaya çıkmaya başladığı dönemdir. İkinci aşamada, fiziksel bulguların yanı sıra halsizlik, ağrılar ve kaşınma yaşanmaktadır. Bulaşıcılığın en fazla olduğu zamandır. Üçüncü ve dördüncü aşamalarda ise herhangi bir belirti görülmez. Ancak karaciğer, kalp ve kemik hastalıklarına yol açabilir. Başlangıç aşamalarında teşhis edildiği durumlarda birkaç ay içerisinde tedavi sonuç verebilir.
Klamidya Enfeksiyonu: Bakteriyel bir hastalık olan ve cinsel yollarla bulaşan bir durumdur. Genital bölgede kızarma, kaşıntı ve akıntı görülebilir. Aynı zamanda idrar yapma sırasında yanma ve idrara çıkma sıklığının artması da belirtiler arasındadır.
- Mikroplazma sendromu, yumuşak çıban, donovanoz, uçuk ve siğiller cinsel yollarla bulaşan hastalıklara verilebilecek diğer örneklerdendir.
- HIV: Hastalarda ateş, cilt dokusunda döküntü, boğaz ve lenf ağrısı gibi bulgular görülür. Tedavi sürecine başlanmadığı takdirde gittikçe tehlikeli boyutlara ulaştığı bilinir.
Belirtileri Nelerdir?
Kişiden kişiye farklılık gösteren semptomlarla karşılaşılabilir. Oluşma şekli ve türüne göre değişmektedir. Fakat büyük olasılıkla genital ve anal seks nedeniyle belirtilere rastlanır. Oral ilişki sonucunda da cinsel hastalıklar ortaya çıkabilir.
İçerisi sıvı dolu olan bir kesenin oluşması, ağrı ve yanma hissiyle idrar yapma ve genital bölgeden gelen akıntı en yaygın belirtiler arasındadır. Bulantı ve ishal de takip eden bulgular içerisindedir.
Sıklıkla idrar yapma isteği veya az miktarda yapılması gibi belirtiler görülebilir. Cinsel ilişki esnasında ağrı yaşanabilir. Ayrıca aniden gelen terleme ve sıcaklık hissi de cinsel rahatsızlıkların semptomlarındandır.
Belirtilerin ortaya çıkma süresi değişkenlik gösteren bir durumdur. Kimi hastalarda cinsel ilişki sonrasındaki birkaç gün içinde kendini gösterebilir. Fakat bazı kişilerde üzerinden 2 ila 3 ay geçtikten sonra belirtilere rastlanmaktadır.
Hastalar tarafından merak edilen konulardan biri ise belirtiler anlaşıldıktan sonra hangi uzmanlık alanına danışılacağı olur. Üroloji ya da diğer bir deyişle cinsel rahatsızlıkların tedavisi alanında uzman hekimin görüşü alınmalıdır. Bu doğrultuda kişinin ihtiyaçlarına uygun tedavi planı oluşturulur.
Cinsel Hastalıklar Nasıl Bulaşır?
Kişiler arasındaki kan transferi sırasında cinsel hastalıklar bulaşabilir. Hamilelik sürecinde annede bulunan hastalığın bebekte de görüldüğü bilinmektedir. Özellikle cinsel ilişki yoluyla pek çok rahatsızlık meydana gelebilir. Kişide bulunan bütün vücut salgıları, kan ve tükürük yoluyla hastalıkların bulaşma türlerindendir.
Kadınlar ve erkeklerde de cinsel sağlığı tehdit eden sorunlar görülmektedir. Erkeklere bulaşan cinsel hastalıklar, herpes, HPV, HIV ve hepatit B olarak sıralanabilir. Genellikle erkekler, olası iltihaplanmayı taşıyan taraf olur. Ancak kadınların aksine erkekler daha çok belirti gösterir. Bu nedenle erken tedavi olanağı bakımından avantajlara sahiptir.
Genital, anal ve oral yollarla çeşitli virüsler, kişiden kişiye geçebilir. Belirtiler bu anlamda farklılaşacağı gibi tedavi yöntemleri de değişmektedir. Tedavi aşamasında hastanın iyileşmesiyle beraber cinsel işlevlerini sağlıklı bir şekilde sürdürmesi amaçlanır. Hem kadın hem de erkek için ileri seviyelere ulaşmadan tedaviye başlamak oldukça önemlidir.
Korunma Yolları Nelerdir?
Cinsel hastalıkların önüne geçmenin en bilinen yolu cinsel ilişki sırasında korunmaktır. Özellikle tek bir partneri olmayan kişilerin, herhangi bir cinsel temas öncesinde prezervatif kullanmalıdır. Bununla beraber belirli zaman aralıklarıyla üroloji uzmanı tarafından muayene olunması gerekir.
HPV, HIV ve hepatit gibi cinsel hastalıklar, kan tahlili ve ürolojik muayene ile kontrol edilir. Gelişen tıbbi imkanlar sayesinde hepatit B ve HPV hastalığına karşılık aşı uygulamasıyla önlem alınabilir.
Kadınların da benzer şekilde düzenli olarak jinekolojik muayenelerini ihmal edilmemelidir. Partnerlerin birbirine cinsel temas yoluyla virüs veya bakteri bulaşması bu şekilde önlenebilir.
Seyahatlerde tanımadığınız kişilerle girdiğiniz ilişkiler, cinsel hastalıklar için çok büyük risk taşır. Bunun için tek eşlilik cinsel hastalıklardan korunmak için güvenli yöntemlerden biridir. Herhangi bir hastalığa yakalandığınızı hissediyorsanız mutlaka sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Cinsel Hastalıklar ve Tedavi Yöntemleri
Tedavi aşamasına gelindiğinde ise belirtilerin şiddeti ve türüne göre değişmektedir. Alanında uzman bir hekim tarafından planlanan tedavi süreci pek çok açıdan oldukça önemlidir. Gerekli teşhis konulduktan sonra ilaç tedavisi ile iyileşme mümkündür.
Her hastalıkta olduğu gibi erken dönemde teşhis edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde üçüncü kişilere bulaşma olasılığı oldukça yüksektir. Hastanın yaşam standartlarını olumsuz yönde etkiler. Cinsel anlamda fonksiyonel bozukluklar yaşandığı gözlemlenir. İlerleyen seviyelerinde ise bireylerin sağlığını tehlikeye sokacak durumlar yaşanabilir.
Cinsel hastalıklar, hastalığa sebep olan etkenler teşhis edildikten sonra ilaçla tedavi edilebilir ya da tedavi edilemez olduğu belirlenmektedir. Cinsel hastalıklı çoğu kişide belirtisiz olduğu için bu kişiler hastalığın farkında olmadığından tedavi olmamaktadır. Cinsel ilişkiye girdiği kişiye de bulaşmaktadır. Bu nedenle kişinin partneriyle birlikte tedavi olması önerilir.