Prostat bezinde meydana gelen bir kanser türüdür. Yaşlılarda prostat kanseri genellikle yavaş ilerler ve erken evrelerde belirti vermez. Yaşlı erkeklerde daha yaygın olarak görülür, özellikle 65 yaş üstünde risk artar. Tedavi seçenekleri, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve yaşam beklentisine göre değişir. Örneğin cerrahi, radyoterapi veya hormon tedavisi tercih edilebilir. Erken teşhis, tedavi başarısını artırır.
Yaşlılarda Prostat Kanseri Belirtileri Nelerdir?
İdrara başlamada güçlük, idrar akışının zayıf olması veya kesik kesik idrar yapma gibi sorunlar görülebilir. Özellikle gece boyunca sık sık idrara çıkma ihtiyacı duyulabilir (noktüri). İdrar yapma sırasında ağrı veya yanma hissi oluşabilir. İdrarın tam olarak boşalmadığı hissi yaşanabilir. İdrarda kan (hematüri) görülebilir, bu durum bazen gözle fark edilecek kadar belirgin olabilir. Menide kan görülmesi mümkündür. Yaşlılarda prostat kanseri ilerleyip kemiklere yayılırsa, özellikle sırt, kalça veya pelvis bölgesinde ağrılar oluşabilir.
Cinsel işlev bozukluğu (ereksiyon zorluğu) yaşanabilir. İdrar tutamama veya kaçırma durumu gelişebilir. İlerlemiş vakalarda açıklanamayan kilo kaybı ve sürekli yorgunluk hissi olabilir. Bu belirtiler, her zaman bu nedenle ortaya çıkmayabilir; yaşa bağlı diğer sağlık sorunlarıyla da ilişkili olabilir. Ancak, bu tür belirtiler yaşandığında bir uzmana başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın yönetilmesinde büyük bir fark yaratabilir.
Yaşlılarda Prostat Kanseri Neden Olur?
Ailede prostat kanseri öyküsü olan bireylerde, bu kansere yakalanma riski yüksektir. Genetik yatkınlık, yaşlılarda prostat kanseri gelişiminde önemli bir rol oynayabilir. Testosteron hormonuyla ilişkili bir kanser türüdür. Yaşlandıkça, erkeklerde testosteron seviyeleri değişebilir. Bu da prostat hücrelerinin anormal şekilde büyümesine neden olabilir. Yaş ilerledikçe, vücudun hücrelerinde DNA hasarları birikebilir. Bu hasarlar, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesine ve kanserli hale gelmesine yol açabilir. Prostat hücrelerinde meydana gelen DNA hasarları da neden olabilir.
Sigara içmek, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve obezite gibi faktörler, riski artırabilir. Yaşlı bireylerde bu çevresel faktörlerin birikimli etkisi, riski daha da artırabilir. Yaşlılıkla birlikte bağışıklık sistemi zayıflar. Bu durum, vücudun kanserli hücrelerle savaşma yeteneğini azaltabilir. Kanser gelişme riskini artırabilir. Yaşlılarda prostat kanseri nedenleri birden fazla faktörün birleşiminden kaynaklanır. Bu nedenle düzenli sağlık kontrolleri ve erken teşhis, hastalığın yönetiminde kritik bir rol oynar.
Yaşlılarda Prostat Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Aktif izlem , düşük riskli olan yaşlı hastalar için uygundur. Kanser yavaş ilerliyorsa, tedavi yerine düzenli takip tercih edilir. Bu takip sürecinde PSA testleri, dijital rektal muayene (DRM) ve biyopsiler düzenli aralıklarla yapılır. Radikal prostatektomi, prostatın cerrahi olarak tamamen çıkarılmasıdır. Yaşlı hastalarda bu yöntem, anestezi ve ameliyat riskleri nedeniyle her zaman uygun olmaz. Laparoskopik veya robot yardımlı prostatektomi, minimal invaziv cerrahi yöntemler olarak bilinir.
İyileşme süreci daha hızlıdır. Ancak yaşlı hastalarda genel sağlık durumu göz önünde bulundurulmalıdır. Yüksek enerjili X-ışınları kullanılarak kanser hücrelerinin öldürülmesi hedeflenir. Yaşlı hastalarda cerrahiye alternatif olarak kullanılabilir. İç radyoterapi, radyoaktif tohumların prostat içine yerleştirilmesi ile yapılır. Bu yöntem, lokalize kanser durumlarında etkili olabilir. Yaşlılarda prostat kanseri hücrelerinin büyümesi genellikle testosteron gibi erkek hormonlarına bağlıdır.
Hormon tedavisi, bu hormonların seviyesini düşürerek. Etkileri engelleyerek kanseri kontrol altına almayı amaçlar. Yaşlı hastalarda genellikle cerrahi veya radyoterapiye ek olarak kullanılır. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için ilaç kullanılır. Metastatik veya ileri evre prostat kanseri olan yaşlı hastalarda kullanılabilir. Ancak yan etkileri nedeniyle dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir. Kriyoterapi, prostat bezine yerleştirilen problar aracılığıyla kanser hücrelerini dondurur. Yok etmeyi amaçlar. Bu yöntem, cerrahiye alternatif olarak kullanılabilir.
Yüksek yoğunluklu odaklı ultrason, prostatta hedeflenen bölgelerin tedavi edilmesidir. Lazer ablasyon, kanserli dokuların lazer kullanılarak yok edilmesidir. Yaşlı hastalarda, ileri evre kanserlerde, yaşam kalitesini artırmak için palyatif tedavi uygulanır. Ağrı yönetimi, beslenme desteği ve psikolojik destek bu kapsamda değerlendirilebilir. Bu tedavi yöntemleri, hastanın genel sağlık durumu, yaşam beklentisi dikkate alınarak belirlenmelidir. Tedavi seçeneklerini değerlendirirken, hasta mutlaka bir ürolog ile birlikte karar vermelidir.
